Thơ Eduard Asadov. Phần V
94.NƠI SUNG SƯỚNG
("Там хорошо, где нас с тобою нет")
“Nơi sung sướng là nơi ta không ở”
Câu ngạn ngữ này ai nầy đều quen.
Nhưng em đừng vội đi khắp thế gian
Nếu em muốn tốt đẹp nơi mình ở
Bước chân ra khỏi cửa hiểu hoàn toàn.
95.BẠN CẦN GÌ
(Зачем тебе конкурсы красоты?)
Bạn cần gì những cuộc thi sắc đẹp?
Hãy nhìn khôn ngoan và rộng lượng hơn:
Trên đời này ai là người đẹp nhất?
Đấy chính là người mà bạn yêu thương!
96.GIỮA NGƯỜI THÔNG MINH VÀ NGU NGỐC
(Меж умным и глупым различье в чем?)
Giữa người thông minh và người ngu ngốc
Sự khác nhau ở chỗ, theo tháng năm
Thông minh sống bằng trí tuệ của mình
Còn ngu ngốc cứ đua đòi theo mốt.
97.GIÀU CÓ NÀO
(Любые богатства - души распадство)
Giàu có nào cũng làm hồn tan nát
Và ở đây ta nhận thấy một điều:
Chỉ những ai, người có được tình yêu
Thì kẻ đó mới giàu có đích thực.
98.NHÀ HÌNH PHÁP HỌC KHÔN NGOAN
(Мудрый криминалист)
Tất cả đàn ông hy vọng đấy tràn
Họ tìm bạn bè, tìm người ủng hộ:
Và họ tìm ra trên thân thể vợ
Những dấu vân tay của những người tình.
99.KHÔNG NÊN CHỬI NGƯỜI NGU
(Бранить дураков мы никак не должны)
Chửi người ngu là điều ta không thể
Bởi nếu người ngu chẳng có trên trần
Mà tất cả sinh ra đều thông minh
Thì ai là người thông minh khi đó?
100.PHỤ NỮ KHI NÀO
SAI?
(Бывает ли женщина в жизни хоть раз неправа?)
Phụ nữ trong đời có sai khi nào?
Câu hỏi điên rồ làm ta kinh ngạc.
Người hỏi thế không chỉ là ấm đầu
Mà còn tệ hơn: đúng là tự sát!
101.TRONG MỌI VIỆC
(В любых делах при максимуме сложностей)
Trong mọi việc, dù phức tạp tối đa
Cách giải quyết vấn đề thì chỉ một:
Sự mong muốn – là vô vàn dịp tốt
Còn không mong – có
vô khối lý do.
102.ĐÂU LÀ TIÊU CHÍ
(В чем главный критерий таланта писателей?)
Đâu là tiêu chí tài năng của nhà văn?
Lượng kiến thức, giải thưởng hay chức tước?
Số lượng sách hay những bài tán dương?
Không! Chỉ đơn giản là có bao bạn đọc.
103.NẾU KẺ THÙ
(Если враг на тебя нацелит рога)
Nếu kẻ thù chĩa vào anh chiếc sừng
Tức giận vì kiến thức, vinh quang của anh
Làm sao để quét đi hận thù, như tuyết?
Cần biến kẻ thù thành bạn của mình.
104.TRÍ TUỆ PHƯƠNG ĐÔNG
(Восточная мудрость гласит от века)
Trí tuệ phương Đông có cả ngàn năm
Rằng không nguyên tắc sống đơn giản hơn
Thà đi yêu cả loài người còn dễ
Hơn yêu một người cụ thể kề bên.
105.AI DÙ MỘT LẦN
(Всем хоть раз, да изменяли жены)
Ai, dù một lần, bị vợ mình phụ bạc
Còn hắn thì không. Thế bí mật ở đâu?
Hóa ra là chẳng có bí mật nào:
Hắn độc thân. Đấy là điều bí mật…
106.LÀ NHÀ THƠ
(- Вы поэт. Говорят, вам нельзя без любовных
терзаний)
- Là nhà thơ anh cần lắm những mối tình đau khổ
Để làm thơ anh cần những cuộc hò hẹn thường xuyên?
- Tôi muốn có người ngưỡng mộ và những gặp gỡ kín thầm
Số lượng mà tôi có được bao nhiêu là tôi theo ý vợ…
107.MUÔNG THÚ CHUNG
THỦY VỚI NGƯỜI
(Да, меньшие братья нам преданно служат от века)
Vâng, muông thú vốn chung thủy với người
Tuy nhiên hãy còn bao điều nghiệt ngã?
Ta thường nói: chó là bạn của người
Nhưng con người. Có luôn là bạn chó?
108.QUẢ THẬT TÔI YÊU
(Да, правду люблю я. Но только такую)
Quả thật tôi yêu. Nhưng chỉ người này
Là người thành thật đem tôi khen ngợi.
Còn người thành thật đi chỉ trích tôi
Tôi thành thật và chân thành từ chối.
109.EM ĐẸP LẮM, MASHA
(Да, хороша ты, Маша, да не наша)
Em đẹp lắm, Masha, nhưng chẳng của anh!
Có một câu châm ngôn thường nói vậy.
Nhưng cũng có những Masha thế đấy
Quả thật, lạy trời, không phải của anh!
110.NGÀY CHIẾN THẮNG
(День ПОБЕДЫ, войны отрубивший беды!)
Ngày chiến thắng, hết tai họa chiến tranh!
Chỉ lần nữa những ước mơ cháy bỏng:
Hôm nay tôi mơ về ngày chiến thắng
Của lòng hảo tâm, sự thật, sự công bằng!
111.TA VẪN MÙ QUÁNG
(Детей своих рабски порой любя)
Ta vẫn mù quáng yêu thương con trẻ
Biến chúng thành những kẻ hành hạ mình.
Khi cha mẹ chỉ yêu mỗi bản thân
Thì con trẻ sẽ cầu
xin cha mẹ.
112.NẾU NHƯ NIỀM VUI
(Если радости нас посещают вновь)
Nếu như niềm vui lại ghé đến thăm
Nghĩa là Bàn tay cho vẫn ở với mình.
Vậy thì thế nào là tình yêu cuối?
Đấy là tình ngày trước tưởng đã quên!
113. NẾU NHƯ DUYÊN PHẬN
(Если судьба прижмет)
Nếu như duyên phận không còn –
Không còn chung nhau
hành động:
Kẻ mạnh với bất hạnh
đấu tranh
Còn người yếu ngồi tu
chén đắng.
114.SỐNG HẾT ĐỜI
(Я прожил жизнь и весело, и сложно)
Sống hết đời rắc rối mà vui vẻ
Không bao giờ nhận hối lộ của ai.
Tại vì sao? Có thể vì điều này
Không có ai hối lộ cho tôi cả.
115. VỢ CHỒNG CHỦ NHÀ
(Хозяин устал, и хозяйка устала)
Vợ chồng chủ nhà đã rất mỏi mệt
Nhưng mà khách qúi lại chẳng hiểu cho
Để ra về, nói xong lời “tạm biệt”
Thì cần phải ra về!
116.CON NGƯỜI TA
(Как странно иные порой грешат)
Con người ta phạm lỗi thật lạ lùng.
Phạm lỗi rồi vội vàng xin sám hối!
Một trăm lần thề thốt, cứ ngỡ rằng
Nhưng con người không chối từ phạm lỗi.
117.DÙ CHIẾC BÓNG NÀO
(Какая б ни пала на сердце тень)
Dù chiếc bóng nào đổ
xuống trong tim
Em cứ việc vào ngày
mai tin tưởng
Mà nếu như niềm tin
ấy không còn
Như cổ tích, em già
đi nhanh lắm.
118.DỤC VỌNG SÔI LÊN
(Какие б вокруг ни кипели страсти)
Dục vọng sôi lên ở khắp mọi nơi
Hãy nhớ rằng: chớ làm điều dại dột
Hạnh phúc không kẻ ngắm nhìn hạnh phúc
Mà chỉ ai quí trọng nó mà thôi!
119.DÙ EM MONG MUỐN
(Какой к добру ты ни горел бы жаждой)
Dù cho em mong muốn
làm điều tốt
Cũng đừng vội tha thứ
kẻ phụ tình
Bởi ai đã từng phụ
bạc một lần
Thì chắc gì sau không
còn phụ bạc.
120.SÁCH DẠY DỖ TA
(Книга учит и книга воспитывает)
Sách dạy dỗ ta, sách giáo dục ta
Nhưng chỉ ai đọc sách rồi chiêm nghiệm
Còn với người cứ vội vàng lướt qua
Thì điều còn lại chỉ là trống rỗng.
121.HÃY ĐỌC SÁCH
(Книгу читай не только словами)
Hãy đọc sách không chỉ bằng lời không
Lời trong đời – không phải là cửa lớn.
Mà đọc sách cần phải bằng trái tim
Và quan trọng, bằng lương tâm, hành động.
122.KHI BẠN MẤT TIỀN
(Коль деньги потерял — не убивайся)
Khi bạn đánh mất tiền bạc – chớ buồn.
Chuyện tiền bạn – chưa phải quan trọng lắm.
Nhưng khi đánh mất lương tâm, thì bạn
Rất khổ đau và gắng giữ lấy hồn.
123.TẤT CẢ MỌI THỨ
(Конец имеет все: дорога и весна)
Tất cả mọi thứ đều về điểm cuối:
Con đường, mùa xuân, niềm vui, cuộc đời người.
Chỉ cái chết là bất tử mà thôi
Đến với mỗi người và kéo dài mãi mãi…
124.NGƯỜI TA HAI LẦN
(Люди дважды от счастья светятся)
Người ta hai lần sung
sướng hân hoan
Và hai lần cười vui
trong hạnh phúc:
Lần đầu tiên – là khi
họ kết hôn
Lần thứ hai – là khi
ly dị được.
125.DỄ HIỂU
(Люди ищут общений. И это понятно вполне)
Dễ hiểu khi người ta đi tìm người trò chuyện
Những ưu điểm của họ tôi phân biệt rõ ràng:
Một người buôn chuyện giỏi – đấy là của hiếm
Còn người biết nghe – của hiếm gấp hai lần.
126.TRÊN TAY ANH CÓ VÀNG
(На руках золото - право, ерунда)
Trên tay anh có vàng – điều vớ vẩn
Bàn tay vàng – mới là chuyện đáng khen
Bởi hết vàng – anh trở nên nghèo túng
Nhưng bàn tay vàng còn đến muôn năm!
127.NÀNG ƯỚC MƠ
(Она о любви много лет мечтала)
Nàng ước mơ tình yêu đã nhiều năm
Nàng hy vọng, nàng tin và chờ đợi.
Và cuối cùng thì tình yêu cũng tới
Nhưng không nhận ra mà chỉ đi ngang.
128.TÔI KHÔNG MUỐN
(Не хочу, не могу, не смирился)
Tôi không thể, không muốn, không quy phục
Xóa sạch trơn mọi biên giới trong lòng
Tôi sinh ra ở Liên Bang Xô Viết
Và sẽ chết trong Xô
Viết Liên Bang!
129.THỜI TRẺ CÓ BIẾT BAO
(О, сколько в молодости хочется)
Thời tuổi trẻ có biết
bao mong muốn
Tuổi thanh xuân có
thật lắm ước mơ!
Chỉ khi già mới cười
trong cay đắng
Rằng không thành sự
thật một điều gì…
130.NÀNG NÓI DỐI
(Она про возраст лгала без смущенья)
Nàng nói dối tuổi không hề bối rối
Và tinh ranh đến mức tự hại mình
Khi ngày sinh và ngày mất của nàng
Lại hóa ra cùng một năm như vậy.
131.NGƯỜI HẠNH PHÚC
("От счастья - счастья не ищут")
“Người hạnh phúc – không đi tìm hạnh phúc”.
Câu châm ngôn như vậy vẫn theo ta.
Thế mà chúng ta chỉ biết nhớ về
Khi chúng ta đã không còn gì hết.
132.MỘT NGHỊCH LÝ
(Парадокс, существующий с давних лет)
Một nghịch lý tồn tại đã lâu năm
Chớ đi tìm điều gì hay hơn nó:
Khi nhà thơ sống càng giàu có hơn
Thì thơ của anh ta càng nghèo khó.
133.HÃY LUÔN MỪNG VUI
(Радуйся каждому дню всегда)
Hãy luôn luôn mừng vui với mỗi ngày
Ngày bất kỳ, vì rằng ai biết được!
Vì ông trời không bao giờ cho biết
Ngày nào sẽ là ngày cuối trong đời…
134.SỰ THỪA NHẬN KHIÊM TỐN
(Скромное признание)
Tất cả tấm lòng, đến ngày cuối tận
Chốn trần gian tôi yêu chỉ một người.
Người này tuyệt vời! Tôi không giấu diếm:
Người tốt nhất này – đó chính là tôi!
135.LỜI CÓ PHẢI ĐÃ VỘI VÀNG
(Слова... Не спешим ли мы с ними где-то)
Lời… có phải đã vội vàng đâu đó
Để đơn giản là nói một lời “Yêu!”
Chỉ cần một giây để nói điều này
Nhưng cần cả đời để mà chứng tỏ.
136.CHÂN LÝ TỪ TRANH LUẬN
(Словам, что истина в спорах рождается)
“Chân lý được sinh từ tranh luận”
Bạn bè ơi, vào điều ấy, đừng tin.
Trong tranh luận chỉ
sinh ra thù hận
Còn chân lý sợ hãi
biến mất tăm.
137.COI MÌNH LÀ THÔNG MINH
(Считать себя умным - ни честь, ни слава)
Thật dễ, nếu coi mình là thông minh.
Bởi điều này ai cũng đều có thể.
Còn nếu nói rằng: “Ta là thằng ngố”
Chính điều này mới cần sự thông minh!
138.EM NÓI RẰNG HẠNH PHÚC
(Ты говоришь, что счастье невозможно)
Em nói rằng hạnh phúc là không thể
Bao trở ngại và phức tạp vô cùng.
Anh nghĩ rằng: nếu chúng mình yêu thương
Thì trở ngại sẽ không hề có cửa.
139.TRONG LĨNH VỰC KIẾN THỨC
(Хоть в области знаний критерии зыбки)
Trong lĩnh vực kiến thức thì mọi tiêu chuẩn đều chông chênh
Nhưng dù sao ta vẫn có thể dễ dàng nhận ra một điểm:
Đó là người ngu luôn tìm cách bảo vệ sai lầm của mình
Còn những kẻ thông minh thì luôn biết cách thừa nhận chúng.
140.ĐIỀU KHÁC NHAU
(Чем муж и жена меж собой различаются?)
Chồng và vợ có điều gì khác nhau?
Vợ - là người luôn phục tùng sức mạnh
Còn chồng là người khỏe mạnh như trâu
Và làm tất cả những gì vợ muốn.
141.NGƯỜI KHÔN NGƯỜI DẠI
(Чем умный от глупого отличается?)
Người khôn người dại có điều gì khác?
Sự khác biệt này rất dễ nhận ra:
Đó là người khôn cả đời lo học
Còn người dại chỉ muốn dạy người ta.
142.SAO KHÔNG SUỐT ĐỜI
(Что счастье дано тебе не навек)
Sao ngày hạnh phúc không thể suốt đời
Bạn của tôi, chớ than phiền bạn nhé.
Nếu ngày hạnh phúc kéo dài muôn thuở
Thì nó chỉ là ngày tẻ nhạt thôi.
143.ĐỂ CÓ ĐƯỢC NGƯỜI BẠN
(Чтоб обрести друга)
Để có được người bạn cho mình
Hãy ăn với người hết vài bị muối.
Còn nếu muốn đánh mất người bạn ấy
Thì hãy đem cho người bạn vay tiền.
144.TÌNH CẢM CON NGƯỜI
(Чувства людские неважно измерены)
Tình cảm của con người thì khó mà đo đếm
Không thể có điểm cuối cho những sai lầm.
Chỉ tin điều đã trăm lần kiểm tra cẩn thận
Và những gì đáng tin đến một trăm lần.
145.THỜI TIẾT
(Шлет погода нам вечно то снег, то воду)
Thời tiết vẫn thường xuyên khi mưa khi tuyết
Ta thật uổng công khi trách buổi xấu trời
Bởi vì nếu thời tiết lúc nào cũng đẹp
Thì ta làm sao than vãn được ông trời?
146.TUỔI TRẺ KHÁT KHAO
(Юность жаждет того и сего)
Tuổi trẻ khát khao điều nọ điều này
Tuổi trẻ cần cả thế giới muôn đời
Nhưng khi đến tuổi trưởng thành thì chỉ
Cần một người – người duy nhất mà thôi…
147.EM CĂM THÙ CHỒNG
(- Я ненавижу мужа своего!)
- Chồng của em ư? Em căm thù!
- Thế tại vì sao em không bỏ nó?
- Bỏ nó thì dễ thôi. Nhưng khi đó
Nó thành người hạnh phúc. Không bao giờ!
148.CHỚ NHÌN NHẦM
(Стремясь к любви, ты ищешь красоты)
Khao khát tình yêu, ta đi tìm cái đẹp
Nhưng chớ nhìn nhầm, bởi thường vẫn xảy ra
Một điều rằng vẻ đẹp chỉ mở ra
Cho trái tim chứ không hề cho mắt.
Khao khát tình yêu, ta đi tìm cái đẹp
Nhưng chớ nhìn nhầm, bởi thường vẫn xảy ra
Một điều rằng vẻ đẹp chỉ mở ra
Cho trái tim chứ không hề cho mắt.
149.NGƯỜI TA THƯỜNG NÓI
(В армии ходит шутка: "Жить на планете
сложно)
Người ta thường nói rằng: “Sống trên đời này phức tạp quá
Mà con tim thì khao khát niềm vui không kể tháng năm”.
Phụ nữ trên đời có nhiều, không thể nào yêu tất cả
Nhưng mà điều này đàn ông cần ao ước thường xuyên.
150.PHỤ NỮ
(В женщине качеств - полным-полно)
Trong người phụ nữ có nhiều tư cách lắm:
Sắc đẹp, tình yêu, vui vẻ, tinh ranh.
Phụ nữ, về bản chất, cũng giống như rượu vang:
Uống thì rất hay. Mà say thì rất nặng.
151.EM HÃY DỄ THƯƠNG
(“Будь добрым, не злись, обладай терпеньем...”)
Em hãy dễ thương, dịu dàng, đằm thắm
Hãy nhớ rằng: vào nụ cười của em
Phụ thuộc không chỉ tâm trạng của mình
Mà tâm trạng cả hàng nghìn người khác.
152.NGƯỜI ĐỜI NÓI RẰNG
(Есть поговорка: "С милым по
душе...")
Người đời nói rằng: “Sống với người mình yêu mến
Thì trong túp lều tranh vẫn cảm thấy thiên đường”.
Nhưng “thiên đường” này kéo dài bao nhiêu năm
Thì than ôi, không một ai nói đến.
Người đời nói rằng: “Sống với người mình yêu mến
Thì trong túp lều tranh vẫn cảm thấy thiên đường”.
Nhưng “thiên đường” này kéo dài bao nhiêu năm
Thì than ôi, không một ai nói đến.
153.BÍ ẨN CỦA PHỤ NỮ
(Загадка женщины)
Bạn thử nhớ về bản chất phụ nữ:
Người ta ngượng ngùng trước mặt đàn ông
Phụ nữ luôn luôn cần sự bảo vệ
Nhưng thầm nghĩ suy về sự tấn công…
154.PHỤ NỮ VÀ THỂ THAO
(Женщины в спорте из года в год)
Những phụ nữ tập thể thao nhiều năm
Theo nhiều nguyên nhân bước vào đường lớn:
Người ta leo núi vì lòng dũng cảm
Còn đi chu du – là để lấy chồng.
155.KHI TA KHIÊM TỐN
(Когда мы верны и живем, как скромницы)
Khi ta khiêm tốn, sống rất thủy chung
Thì vợ, ngược lại, thường không khiêm tốn.
Nhưng nếu ta dan díu với người tình
Thì vợ, ngược lại, yêu ta càng mạnh.
156.VỀ ĐIỀU THIÊNG LIÊNG VÀ TỤC TĨU
(О скверном и святом)
Điều gì thiêng liêng nhất ở trong tim?
Có lẽ không cần đoán hay suy nghĩ
Có một lời giản dị nhất trần gian
Và cao quí nhất, đấy là lời – MẸ.
Thế tại vì sao từ này lớn thế
Không phải hôm nay mà tự xa xưa
Lần đầu tiên ai đó và đâu đó
Trong những lời báng bổ đã rút ra?
Một ông tổ nào đấy rất tăm tối
Chắc gì biết ra cái việc đã làm
Là một lần đưa ra rồi đóng đinh
Lời thân thương với những lời chửi bới.
Và cứ thế bay đi, không dính bụi
Mà dâng lên như một dòng sông đen
Người khác nghe thấy, cứ việc tự nhiên
Mang đi qua tháng năm và thế kỷ…
Đã đành đôi khi có ai thích thú
Quất kẻ thù bằng lời nói như roi
Sự tục tằn của lời nói lại đòi
Thường xuyên vang lên trong cơn giận dữ
Nhưng tại vì sao có mẹ ở đây?
Đã đành cuộc sống gian nan, phức tạp
Nhưng dù sao khó mà hiểu được là
Lời “Mẹ kiếp!” từ lời “Mẹ” mà ra
Lời xấu nhất – từ lời thiêng liêng nhất!
Quả thật, chẳng lẽ đấy là vì tình
Với người đã sinh và nuôi ta lớn
Bởi vì không tìm ra lời xứng đáng
Hơn lời kia khi ăn nói tục tằn?!
Và thế rồi cứ việc, theo tháng năm
Ngọn lửa phật lòng cháy trong tim họ
Xin được nói với những ai thô lỗ
Hay chửi thề, những lời cuối thật nghiêm:
Xin cứ việc chửi bới hay cãi cọ
Nhưng đừng đánh mất danh hiệu con người:
Đừng động đến, đừng bôi bẩn, đừng cười
Đến danh dự và đến tên gọi Mẹ!
157.TÌNH MANG ĐẾN NIỀM VUI VÀ NỖI BUỒN
(Любовь дарит радости и печаль)
Tình mang đến niềm vui và nỗi buồn
Mối nghi ngờ, ước mơ và sảng khoái
Tình là chốn xa say sưa diệu vợi
Là đôi cánh bay vào giữa không trung.
Và đấy là nguồn dự trữ bằng vàng
Trong đời này tình quí hơn tất cả.
Nhưng nếu như bạn bị tình hành hạ
Bị giày vò, làm cho nước mắt tuôn
Thì đấy không phải tình, mà nô lệ!
MỤC LỤC
13. Biệt ly